Een diastase is een opening tussen twee kiezen die er normaliter niet hoort te zijn, waar zich voedsel in ophoopt. Vooral bij het voeren van kuil geeft dit problemen. Dit opgehoopte voedsel blijft zitten en gaat rotten, geeft een pijnlijke druk op het tandvlees en er ontstaat een infectie. Het tandvlees trekt zich terug, waardoor er diepe pockets ontstaan, waar je soms zo met het topje van je vinger in kunt. Als de infectie verder opkruipt kun je ook een voorhoofdsholte-ontsteking krijgen of een fistel aan de onderkaak. Omdat tandvlees terugtrekt kan zo ook een kies los komen te zitten. Op de tegenoverliggende kiezenrij kan er een kam ontstaan precies tegenover de diastase. Deze kam perst het voedsel nog verder samen in de diastase. Meestal zitten de diastasen tussen de kiezen in de onderkaak.
Behandeling diastasen
De behandeling bestaat in eerste instantie uit het in balans brengen van het totale kauwopppervlak, de tegenoverliggende kam eraf vijlen en het schoonmaken van de ruimtes. Soms, bij bepaalde gevallen, kan het ook nodig zijn ruimtes verder uit te boren. Hierdoor wordt de opening groter, zodat het voedsel niet meer op kan hopen. Dergelijke paarden gedijen het beste in de weide. In de winterperiode mogen deze paarden na de behandeling geen kuil meer. Kuil zorgt door de zuurtegraad en de consistentie eerder voor ontstekingen. De voorkeur gaat uit naar hooi.
Deze paarden moeten vaker aangeboden worden voor controle, om de genezing op te kunnen volgen en het gebit tijdig bij te werken. Ook kan er worden geadviseerd om ze van het ruwvoer af te halen en alleen nog maar speciale slobber te geven, om zo het tandvlees de mogelijkheid te geven om te herstellen.
De behandeling van diastases blijft echter maatwerk. Ter plaatse wordt een plan van aanpak gemaakt en besproken.
Verkeerd geplaatste kiezen
Diastasen bij paarden kunnen veroorzaakt worden door verkeerd geplaatste kiezen. Dit zijn bijvoorbeeld kiezen die scheef staan of die buiten de rij geplaatst zijn. Dit is dan een blijvend probleem. Deze paarden dienen minimaal tweemaal per jaar bijgewerkt te worden. Dit om te zorgen dat deze kiezen niet nog verder verplaatst worden en het probleem verergeren.
Diastasen komen ook steeds vaker voor bij jonge paarden. Deze enters, twenters en soms driejarigen vermageren en worden dof in de vacht, terwijl de rest van de opfokgroep floreert. Meestal maken ze proppen, maar als ze een dergelijk uiterlijk krijgen zonder dat ze proppen maken, dan is het toch zaak om het gebit goed na te kijken met een mondklem.
Als er een diastase naast een melkkies zit, dan lost zich dat vaak op als het paard wisselt en is het een tijdelijk probleem. Naar gelang de ernst van de ontsteking wordt dan besloten welke behandeling ingezet wordt.
Bijvoeren en behandelen belangrijk bij ontsteking
Als er bij jonge paarden diastasen tussen de laatste volwassen kiezen zitten in combinatie met duidelijke ontsteking van het tandvlees, dan is het belangrijk om ze te behandelen en extra bij te gaan voeren. Na ongeveer 4 weken vindt er een hercontrole plaats om het herstel te beoordelen. Als het herstel voorspoedig gaat, dan zal het paard ook snel weer aankomen in gewicht. Deze paarden moeten wel goed opgevolgd worden.
Voordat ze de weide ingaan, moeten ze nog een keer gecontroleerd en behandeld worden. De meeste jonge paarden groeien er overheen, maar sommige blijven er de rest van hun leven last van houden. Diastasen geven niet alleen problemen met de conditie, maar door de pijn kunnen ze bij volwassen paarden ook rijtechnische problemen veroorzaken.