Het paard is een planteneter. Zowel zijn gebit als zijn darmstelsel zijn daarop gebouwd. Paarden die dag en nacht in de wei staan, zoals in de natuur, eten en lopen het grootste gedeelte van de dag. Ze maken vele maalbewegingen per dag en eten zeer diverse grassoorten en kruiden. Zo ontstaat er een gelijkmatige afslijting van het kauwoppervlak van de kiezen. Veel paarden worden een groot gedeelte van de dag op stal gehouden en gemiddeld drie keer per dag gevoerd met rijk ruwvoer en krachtvoer. Als ze dan ook nog op zaagsel staan in plaats van op stro, dan heeft dat consequenties voor de afslijting van het gebit. Gebitsverzorging bij paarden is daarom erg belangrijk. Ons doel is om een paardenmond zijn volledige functionaliteit terug te geven en de druk in mond gelijk te verdelen. Hierdoor is er het minste slijtage van de elementen in de mond en kan het paard tot op hoge leeftijd goed kauwen.
Veranderingen in het gebit
Door een verminderde en onregelmatige afslijting kunnen er veranderingen in het gebit ontstaan, bijvoorbeeld haken. Dit veroorzaakt pijn. Hierdoor gaat een paard afwijkend malen, waardoor de slijtage nog onregelmatiger wordt. Hiermee is het paard in een vicieuze cirkel beland. Om te voorkomen dat dit gebeurt, is het belangrijk in ieder geval éénmaal per jaar het gebit te laten nakijken en behandelen. Dit kan bijvoorbeeld gecombineerd worden met de jaarlijkse vaccinatie: een soort check-up om problemen te voorkomen. Bedenk namelijk dat er een categorie paarden is, dat geen uiting geeft aan de gebitsproblemen die het wel ondervindt. Deze paarden kunnen ondanks dat je er niets van merkt, toch problemen hebben met hun gebit.
Rijtechnische problemen
Paarden die wel uiting geven aan pijn in de mond, kunnen dat op verschillende manieren doen. Zo kunnen ze tijdens het rijden problemen vertonen zoals:
- Aanleuningsproblemen
- Scheve hoofdhouding
- Niet willen inbuigen
- Meer verzet (in vorm van bokken, steigeren, hoofd omhoog gooien) op de ene hand dan op de andere hand
- Mond openen tijdens het rijden
- Tong uit de mond
Er zijn natuurlijk meerdere factoren die deze rijtechnische problemen kunnen veroorzaken, maar bij het waarnemen van bovenstaande problemen is het verstandig om het gebit te laten nakijken. Voor een goede beoordeling van het hele gebit is een mondklem nodig.
Afwijkingen bij eten
Naast rijtechnische problemen kunnen paarden ook tijdens het eten afwijkingen vertonen zoals:
- Proppen maken
- Spelen met voer en eten uit de mond laten vallen
- Hamsteren
- Stinken uit de mond of stinkende neusuitvloeiing
- Zwelling of fistelvorming aan de kaken
- Onverteerde mest
- Vermageren en doffe vacht
- Koliek
Deze paarden hebben vaak al langere tijd een probleem in de mond, soms al wel jaren.